10 vragen over lawaai | Werk & Veiligheid - Kennisplatform over preventie, RI&E en sociale veiligheid (2024)

1 Voldoe ik aan mijn verplichtingen als ik mijn werknemers gehoorbescherming verstrek?
Nee, het verstrekken van gehoorbeschermingsmiddelen op zich is niet voldoende. U moet ook aangeven in welke situatie ze gebruikt moet worden en u moet voorlichting geven over het juiste gebruik en het onderhoud. U moet uw werknemer laten tekenen voor ontvangst van zowel de verstrekte gehoorbescherming als de daarbij behorende instructie. Ook moet u toezien op juist gebruik van de gehoorbescherming. Voordat u overgaat tot het verstrekken van gehoorbescherming, moet u echter altijd als eerste proberen het geluid terug te dringen tot onder de 85 dB(A).

2 Hoe weet een werknemer of hij gehoorschade heeft opgelopen?
De gehoortest is vast onderdeel van het PAGO. De herhalingsfrequentie van de gehoortest is afhankelijk van de hoogte van de blootstelling en de individuele gevoeligheid van de werknemer. De bedrijfsarts stelt dit vast en zal de werknemer daarover zo nodig adviseren. Als de werknemer het idee heeft dat hij gehoorschade heeft opgelopen door zijn werk, kan hij ook het spreekuur van de arbodienst bezoeken.

3 Is er iets aan te doen als het gehoor beschadigd is?
Nee, helaas kan gehoorschade niet genezen. Wel moet er alles aan gedaan worden om te voorkomen dat het gehoor nog verder beschadigt. Dus ook als er al gehoorschade is, moet toch nog de juiste gehoorbescherming gebruikt worden.

4 Kan lawaaidoofheid ook optreden bij af en toe werken in een lawaaiige omgeving?
Ja, dat kan. Ook als een gedeelte van de dag in de een lawaaiige omgeving wordt gewerkt, kan het gehoor beschadigd worden. Het risico daarbij is juist dat mensen die af en toe in het lawaai staan geen gehoorbescherming dragen omdat het toch maar 'even' is. Je zult niet van de een op de andere dag lawaaidoof zijn, maar het gaat sneller dan je denkt.

5 Hoort iemand die lawaaidoof is helemaal niets?
Iemand die lawaaidoof is, hoort bepaalde frequenties (toonhoogten) niet meer. Hierdoor wordt het bijvoorbeeld lastig om gesprekken te volgen. Het geluid wordt dof en klinkt als een brei.

6 Wat betekenen de LWA- en de LpA-stickers op een machine?
Deze getallen geven het geluidsniveau aan rondom de machine en in de cabine.
LWA-stickers geven aan welk geluidniveau de machine heeft onder de afgesproken testcondities. 100 LwA betekent 100 dB(a) op 0 meter afstand.Hoe lager het getal, hoe beter. Als de machine geen cabine heeft en er veel mensen rondom de machine werken en wonen, dan is het des te belangrijker dat de LWA-waarde laag is.
LpA-stickers geven aan hoe hoog het geluidniveau in de cabine is onder de afgesproken testcondities. dus het geluidsdrukniveau gemeten bij de bedieningspositie. Hoe lager het getal, hoe beter. Hoe langer de machinist op de machine zit, hoe belangrijker een laag geluidniveau is.

7 Is de LWA- of de LpA-waarde bepalend bij de keuze voor een machine?

Dit is afhankelijk van waar de machine gebruikt gaat worden en waarvoor. Als er bijvoorbeeld in de stad gewerkt gaat worden, waar het geluid dat de machine maakt zo laag mogelijk moet zijn, dan is de LWA-waarde bepalend (hoe lager, hoe beter). Wordt de machine ingezet voor werk buiten de stad, dan is de LpA-waarde bepalend (hoe lager, hoe beter).

8 Waar moet ik op letten bij de aanschaf van gehoorbescherming?

In grote lijnen kan gehoorbescherming verdeeld worden in twee categorieën: te dragen in het oor of te dragen over de oorschelp. Echter, niet alle soorten gehoorbescherming bieden dezelfde bescherming. Voor een goed advies kunt u terecht bij uw arbodienst of bij een leverancier van persoonlijke beschermingsmiddelen.
Er bestaat ook individueel aangemeten gehoorbescherming, de zogenaamde otoplastieken. Otoplastieken kunnen bescherming bieden tot 30 dB(A). Met otoplastieken is normaal contact met de omgeving mogelijk. Tegelijkertijd wordt een dusdanige demping van het lawaai bereikt dat beschadiging aan de gehoororganen wordt voorkomen. Communicatie op een 'normaal' spraakvolume blijft mogelijk en omgevingssignalen, zoals waarschuwingssignalen, blijven hoorbaar. Mede door het lage gewicht en de goede pasvorm is dit een zeer gebruikersvriendelijke gehoorbescherming.

9 Mijn werknemer weigert zijn gehoorbescherming te dragen. Wat kan ik doen?

Als alle voorgaande maatregelen niet werken, kunt u een ontslagvergunning aanvragen op grond van het niet gedragen zoals een goed werknemer betaamt en het weigeren van een opdracht. Ontslag op staande voet is alleen zinvol als naar objectieve maatstaven sprake is van het door de weigering van de werknemer veroorzaken van dusdanige risico's op ernstige gevolgen voor de werknemer zelf en/of derden, dat handhaving van het dienstverband in strijd is met goed werkgeverschap.

10 Hoe hoog is de boete die een werknemer kan krijgen voor het niet dragen van gehoorbescherming als het geluid harder is dan 85 dB(A)?
De werknemer kan een boete krijgen van maximaal € 450,- bij het niet gebruiken van de verstrekte gehoorbescherming.

Meer over gehoorbescherming vindt u bij de Rijksoverheid.